Besin İntolerans

Besin maddelerinin vücut içinde oluşturdukları her türlü olumsuz durum genellikle gıda alerjisi olarak nitelendirilir. Ancak besin maddelerinin vücutta yarattıkları reaksiyonlar gıda intoleransı ve gıda alerjisi olarak ikiye ayrılır. Sık sık birbirleri ile karıştırılan bu kavramlar aslında birbirinden oldukça farklı iki durumdur.

BESİN İNTOLERANSI NEDİR?

Besin intoleransı, tüketilen bir gıdanın içinde yer alan bir maddeye karşı sindirim sisteminin reaksiyonu olarak tanımlanır. Besindeki bir madde kişinin sindirim sistemi tarafından doğru bir biçimde sindirilemez ya da parçalanamaz. Bu durum sindirim sistemini tahriş eder ve hasarlara yol açar. Gıda intoleransının nedeni, enzim eksikliği ya da gıdanın içindeki maddenin sindirilememesidir. Örneğin laktoz intoleransı, sütte yer alan laktoz karbonhidratının sindirilmesini sağlayan laktaz enzimi eksikliği sonucu oluşur.

BESİN İNTOLERANSI BELİRTİLERİ NELERDİR?

Bir kişide gıda intoleransı varsa kişi o gıdayı ilk kez yediğinde ortaya çıkabilir. Gıda intoleransını etkileyen şey besinin miktarıdır. İntoleransa neden olan gıda düşük miktarlarda tüketildiğinde vücut tarafından kabul edilirken daha yüksek miktarlarda rahatsızlıklara sebep olabilir.  Gıda intoleransının belirtileri:

  • Mide ağrısı, mide kasılmaları, midede yanma hissi,
  • Bulantı ve kusma,
  • Mide ve bağırsaklarda gaz, kramp ve şişkinlikler,
  • Baş ağrısı, sinirlilik, halsizlik, yorgunluk,
  • İshal

BESİN İNTOLERANS TANISI NASIL KONULUR?

Eliminasyon diyeti ya da gıda intolerans testi ile gıda intoleransı tanısı koyulabilir. Eliminasyon diyetinde problemli besinlerin saptanması için doktor ya da diyetisyen kontrolünde kuşku duyulan besinler tümüyle diyetten çıkarılır ve daha sonra bu besinler teker teker tekrar diyete eklenir. Belirtiler incelenerek hangi besinlerin gıda intoleransına neden olduğu anlaşılabilir. Gıda intolerans testinde ise mantar, boya, ilaç, besin gibi birçok maddeye karşı kişilere duyarlılık testi yapılır ve bu test sonucuna göre diyetleri düzenlenir.

BESİN İNTOLERANS TEDAVİSİ NASILDIR?

Gıda intoleransının tek tedavisi intoleransa yol açan besinin diyetten çıkarılması veya vücudun tolere edebileceği miktarlarda tüketilmesidir. İntoleransa neden olan besin vücudun mutlaka alması gereken elzem bir gıda ise yerine aynı özellikte başka bir besinin tüketilmesi oldukça önemlidir. Gluten intoleransı nedeniyle buğday tüketiminin olmaması B vitamini alımında yetersizliğe neden olabilir. Bu durumda kişi buğday yerine gluten içermeyen; mısır unu, darı, esmer pirinç, karabuğday ve kinoa tüketebilir.